Er zijn mensen op de wereld die geloven dat ze niet creatief zijn. Alsof ze vroeger als kind nooit gefantaseerd hebben en ook nooit een prachtige – soms nietszeggende – tekening hebben gemaakt. Iedereen is creatief, alleen sommige hebben enkele eigenschappen van creativiteit zodanig onderdrukt dat het er nu even niet uit komt.
Als jij gelooft dat je jouw creativiteit verloren bent is het belangrijk eerst te begrijpen wat creativiteit is. De meeste encyclopedieën omschrijven creativiteit als het vermogen om iets nieuws te verzinnen. Dit is niet onjuist, maar wel onvolledig. Ook wordt creativiteit vaak verbonden aan kunstenaar en reclamemakers. Wederom niet onjuist, maar wel onvolledig. Daarom hieronder een overzicht van waar creativiteit uit bestaat.
De essentiële kwaliteiten om creatief te zijn
Creativiteit is een verzamelbegrip van verschillende kwaliteiten. Daarom kun je moeilijk grip krijgen op het concept creativiteit en gebruiken we meestal voorbeelden van de uitkomst van creativiteit in plaats van te benoemen wat het is.
Creativiteit bestaat in essentie uit de synergie tussen de onderstaande kwaliteiten
Originaliteit Het vermogen om vanuit het niets met oorspronkelijke ideeën, gedachten en oplossingen te komen.
Innoveren Het vermogen om iets dat al bestaat te verbeteren door kleine of grote aanpassingen.
Concept denken Het vermogen om thematisch te denken en betekenis te geven aan een geheel van factoren.
Concepten kunnen concretiseren Het vermogen om een thematisch gedachtegoed om te zetten in concrete elementen.
Mentale flexibiliteit Het vermogen om objecten, ideeën, woorden en gedachten vanuit verschillende invalshoeken te bekijken zonder je eigen waarheid als vaststaand feit te nemen.
Snel kunnen schakelen Het vermogen om niet vast te blijven zitten in 1 gedachtegoed en snel los te kunnen laten.
Om (weer) creatief te zijn is een combinatie van bovenstaande kwaliteiten nodig. Stuk voor stuk kwaliteiten waar een gemiddeld mens weinig moeite mee heeft om ze te leren.
Je bent niet wat je creëert
Zoals eerder gezegd is creativiteit niet iets dan je nooit had en nu moet leren. Je hebt het jezelf afgeleerd. Kinderen scoren nagenoeg allemaal een 10 op schaal 1 tot 10 als het gaat om de combinatie van vaardigheden die nodig zijn om creatief te zijn.
Vol trots kon je als kind een wirwar van penstrepen op papier presenteren alsof het de meest gedetailleerde weerspiegeling van jouw geliefde teddybeer was. Schaamte over je creatie die alleen jij begreep had je niet. Je identificeerde je namelijk nog niet met wat je creëerde.
Angst door belemmerende overtuigingen
Door jezelf te identificeren met wat je maakt, bedenkt of fantaseert loop je het risico om feedback op de creatie persoonlijk te nemen en als kritiek op jezelf te zien. Omdat de meeste van ons dat niet willen zeggen of doen we maar niets uit angst voor een afwijzing.
De overtuiging dat je bent wat je maakt, zegt of fantaseert is wat men noemt een belemmerende overtuiging. Je bent namelijk veel meer dan alleen je creatie. Veel personen die zichzelf niet creatief noemen hebben een vorm van verminderde weerbaarheid. Dit is de kunst om op te veren na een tegenslag of zelf niet eens een tegenslag ervaren.
Mensen die weerbaar zijn zullen feedback nooit persoonlijk nemen en vol overgave en zonder angst of schaamte hun ideeën, creaties of fantasieën ventileren. Vaak worden dit creatievelingen genoemd. Iets wat jij ook kunt leren met behulp van een life coach.
