Heb jij een mentor of coach nodig? Onderzoek wijst uit van wel.
Als ondernemer of leidingevende van een afdeling kan je met regelmaat voor lastige beslissingen komen te staan. Ruzie op de werkvloer, te hoge werkdruk waardoor deadlines in gevaar komen of lastige strategische keuzes vragen om skills die soms niet altijd paraat zijn. Naar schatting blijken 40% van de leidinggevenden binnen de top 500 grootste ondernemingen gebruik te maken van een mentor en/of coach. De meeste van deze ondernemingen wijzen zelfs een deel van hun succes toe aan die mentors en coaches.
Wat is het verschil tussen een mentor en een coach?
Het belangrijkste verschil is de aanpak.
Mentoren hebben vaak ervaring op hetzelfde gebied als de ‘leerling’. Ze bieden wijsheid, inzicht en advies op basis van hun eigen ervaringen.
Coaches gebruiken vragen stellen en faciliteren om het individu te helpen zijn eigen oplossingen te vinden. Coaches hoeven geen deskundigen te zijn op het gebied van de ‘leerling’. In plaats daarvan zijn ze experts in het coachingsproces, waarbij ze specifieke hulpmiddelen en technieken gebruiken om de persoon te helpen zijn doelen te bereiken.
Uit eigen ervaring weet ik dat ik ooit een coach inhuurde en bijna boos werd omdat ik geen enkel advies kreeg. Ik zocht dus eigenlijk naar een mentor, maar gezien de aard van mijn vraag was ik toch beter af bij een coach. Dat komt omdat coaches je als mens kunnen laten transformeren naar een betere versie van jezelf. (Daar ging mijn hulpvraag ook over). Terwijl mentoren je voornamelijk zakelijk de weg wijzen en vanuit hun expertise mee kunnen denken in het vinden van een oplossing voor een bepaald probleem.
De relatie met een mentor is vaak ook informeler en kan langdurig zijn. Hij is gebaseerd op wederzijds respect en gedeelde belangen en terwijl ze hun ervaringen delen, kunnen ze zelfs als rolmodel fungeren.
Bij coaching is de relatie vaak formeler en meestal beperkt in de tijd (bijvoorbeeld voor een bepaald aantal sessies). Coaches zijn niet noodzakelijkerwijs rolmodellen, maar treden op als facilitators voor verandering.
Kan een coach ook een mentor zijn en andersom?
In theorie is het mogelijk, maar in praktijk is dit lastig. Dat komt omdat zeker een coach in de vragenstellende rol wil blijven om de coachee zelf tot inzichten te laten komen.
Daarnaast is een coach meestal geen expert op het vakgebied van de coachee.
Een mentor daarentegen heeft meestal niet de skills die vereist zijn om iemand doeltreffend als coach te ondersteunen.
Waarom vraagt iemand de hulp van een coach of mentor?
88% van de ondernemers met een bedrijfscoach of mentor vindt deze van onschatbare waarde. En volgens Eric Schmidt hebben bijvoorbeeld Google en Apple veel van hun triljoen dollar aan hun bedrijfscoach te danken.
Er zijn ontelbare deelgebieden waar een mentor of coach uitkomst kan bieden. Maar veel hulpvragen gaan over onderstaande deelgebieden:
Ontwikkeling van leiderschap:
Executive coaches kunnen helpen bij het ontwikkelen van leiderschapscapaciteiten, zoals besluitvorming, communicatie, conflictoplossing en strategische planningsvaardigheden. Dit kan de effectiviteit van leidinggevenden en managers vergroten.
Prestatieverbetering:
Executive coaching of mentorschap kan helpen bij het verbeteren van prestaties, vooral wanneer een leidinggevende ondermaats presteert of wanneer er behoefte is om een hoger prestatieniveau te bereiken.
Persoonlijke groei:
Leidinggevenden kunnen een coach inhuren om hun persoonlijke ontwikkeling te ondersteunen, zoals het verbeteren van emotionele intelligentie, interpersoonlijke vaardigheden of de balans tussen werk en privé.
Opvolgingsplanning:
Coaching of mentorschap kan medewerkers met een hoog potentieel voorbereiden op een hogere functie binnen de onderneming.
Conflictbeheersing:
Coaches of mentoren kunnen leidinggevenden helpen conflicten te hanteren en betere relaties op te bouwen met hun team, collega’s en meerderen.
Stressbeheersing:
De druk en eisen van leidinggevende functies kunnen stressvol zijn. Coaches kunnen technieken en strategieën aanreiken om effectief met stress om te gaan.
Veranderingsmanagement:
In tijden van organisatorische veranderingen, zoals fusies, overnames of belangrijke strategische verschuivingen, kan een coach of mentor steun en begeleiding bieden aan leiders die deze uitdagingen het hoofd moeten bieden.
Onboarding van leidinggevenden:
Wanneer nieuwe leidinggevenden worden aangenomen, kunnen coaches het inwerkproces versnellen en de leidinggevende helpen de ondernemingscultuur, de dynamiek en de verwachtingen sneller en effectiever te begrijpen.
Zelfbewustzijn:
Door feedback te geven en zelfreflectie te vergemakkelijken, kunnen coaches leidinggevenden en ondernemers helpen hun sterke en zwakke punten beter te begrijpen, wat kan leiden tot effectiever leiderschap.
Het Taboo op het Inhuren van een Coach of Mentor
Jarenlang was er een taboo op het inhuren van coach of mentor. Zeker een coach zou een soort veredelde psycholoog zijn en psychologen heb je alleen nodig als je mentaal een probleem hebt.
Dat heeft gezorgd dat heel veel leiders wel van een coach of mentor gebruik maakte, maar hier niet openlijk voor uit kwamen. Ik zelf heb ook menig leider en entrepreneur gecoached waarvan niemand mocht – en soms zelf nog steeds mag – weten dat niet hij of zij zelf, maar ik als coach achter de persoonlijke transformatie zat.
Het ‘Taboo probleem’ is nu gelukkig veel minder, maar er is wel een ander probleem voor de in plaats gekomen. Iedereen lijkt tegenwoodig wel een coach of mentor te zijn. Zonder ook maar enige opleiding of gedegen kennis.
Hoe kies je de juiste coach of mentor?
Het allerbelangrijkste bij het kiezen van een coach of mentor is de persoonlijke klik. Een onervaren coach of mentor met een goede klik, kan meer berijken dan een doorgewinterde professional die geen klik met jou heeft.
De tweede factor is dat er vertrouwen moet zijn. Je wilt zeker weten dat wat je op tafel legt, tussen jullie beide blijft.
Daarnaast is er een verschil tussen het kiezen van een mentor of een coach.
Bij het kiezen van een mentor, is de kennis en ervaring op het specifieke vakgebied enorm belangrijk. Je wilt immers gedegen advies. Bedenk trouwens ook dat je in somige gevallen beter een cursus of opleiding kunt volgen, dan een mentor in te huren.
Bij het kiezen van een coach is de expertise op het deelgebied waar jij een hulpvraag over hebt belangrijk. Ik doe zelf veel aan leiderschapscoaching, zelfbewustzijn & authenticiteit en (persoonlijke) visie en missie vorming. Maar voor conflictbeheersing en verandering management zijn er veel betere coaches omdat dit mijn expertise gebied niet is. Met mijn coaching vaardigheden zou ik een heel eind kunnen komen, maar er zijn coaches die hier veel meer affiniteit mee hebben en in gespecialiseerd zijn.
Tot slot is het belangrijk om te weten of een coach meer zakelijk of prive georienteerd is. Business coaching vraag om een net iets andere aanpak dan prive coaching.
