top of page
Foto van schrijverBen Steenstra

Leiderschap Leegte: De Onzichtbare Ziekte voor Bedrijfssucces

Bijgewerkt op: 4 aug.

Sommige managers krijgen kort na hun promotie tot CEO van een onderneming een haast onverklaarbare en soms zelfs ongeneeslijke ziekte. Een van de eerste mensen die over deze ziekte sprak, is Steve Jobs, die dit van dichtbij meemaakte toen John Sculley CEO van Apple werd.


Het is een ziekte met verschillende symptomen en de diagnose is soms lastig te stellen. Vanwege deze ziekte kan een bedrijfscultuur worden vernietigd, kunnen briljante medewerkers spontaan hun ontslag indienen en in sommige gevallen kunnen complete ondernemingen ten onder gaan.


Het is een serieuze ziekte waarbij de nieuwe CEO denkt dat een briljant idee 90% van het werk is, alsof alles vanzelf goedkomt als je een goed idee hebt. Sculley heeft hier lang aan geleden en hoewel hij ogenschijnlijk goed leek te functioneren, moest Steve Jobs uiteindelijk terugkomen om Apple weer winstgevend te maken en de onderneming te transformeren tot wat het nu is.



Management versus Leiderschap: De Besmettelijke Ziekte

Deze ziekte kan extreem besmettelijk zijn en dat heeft te maken met het verschil tussen management en leiderschap. Wanneer een nieuwe CEO te veel nadruk legt op management in plaats van leiderschap, kan dit een cultuur van micromanagement en controle creëren. Dit gedrag kan zich snel verspreiden naar andere lagen van het management, wat leidt tot een focus op controle en het afdwingen van regels in plaats van het stimuleren van creativiteit en innovatie.


Leiderschap draait om het inspireren en motiveren van medewerkers, het creëren en uitdragen van een visie en het bevorderen van een positieve bedrijfscultuur. Management daarentegen richt zich meer op de operationele aspecten en het behalen van korte termijn doelen. Als een CEO deze balans niet goed weet te vinden, kan dit leiden tot een cultuur waarin medewerkers zich ondergewaardeerd en ongeïnspireerd voelen. Dit kan uiteindelijk de hele organisatie ondermijnen en zelfs tot het faillissement van de onderneming leiden.


De impact van deze ziekte is duidelijk te zien in het voorbeeld van John Sculley bij Apple. Zijn aanpak als CEO leidde tot een periode van onzekerheid en verkeerde beslissingen binnen het bedrijf. Pas toen Steve Jobs terugkeerde en als stille autoriteit weer echt leiderschap toonde, kon Apple zich herstellen en uitgroeien tot het succesvolle bedrijf dat het nu is.


De Rol van Opleiding en Voorbeelden van Andere Managers

Ons onderwijssysteem legt vaak de eerste kiemen voor deze ziekte. Hoewel deze kiemen je niet per se ziek hoeven te maken, kan het gedrag van andere managers zeer aanstekelijk zijn. Tijdens opleidingen wordt er vaak meer nadruk gelegd op managementvaardigheden zoals controle en efficiëntie, in plaats van op leiderschap, inspiratie en creativiteit. Hierdoor krijgen veel managers al vroeg in hun carrière het idee dat controle essentieel is voor succes.


Hoewel dit niet direct tot problemen hoeft te leiden, kan de invloed van andere managers die hetzelfde gedrag vertonen, de situatie verergeren. Het voorbeeld van andere managers, die eveneens sterk op controle zijn gericht, kan ervoor zorgen dat je gaat geloven dat dit de enige manier is om effectief te zijn als manager. Dit kan uiteindelijk ernstige gevolgen hebben wanneer je zelf een leidinggevende positie krijgt.


Wanneer je eenmaal op zo'n positie terechtkomt, kunnen deze ingesleten overtuigingen en gewoonten naar de oppervlakte komen en leiden tot de symptomen van de genoemde ziekte. In plaats daarvan zou de focus moeten liggen op leiderschap: het inspireren van medewerkers, het stimuleren van creativiteit en experimenteren, en het benutten van het volle potentieel van medewerkers. Een goed idee moet samen met het team worden ontwikkeld en uitgevoerd. Dit soort leiderschap kan een positieve bedrijfscultuur creëren, innovatie bevorderen en uiteindelijk leiden tot het succes van de onderneming.


Ook volgens een artikel van de Harvard Business School Online, verschilt leiderschap fundamenteel van management doordat leiderschap gericht is op het creëren van een visie en het inspireren van mensen om die visie te realiseren, zelfs bij obstakels​ (Harvard Business School Online)​​ (Harvard Business School Online)​. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat organisaties met sterke leiders die een positieve bedrijfscultuur bevorderen, vaak hogere motivatie en betere prestaties bij medewerkers zien​ (Harvard Business School Online)​.


Waarom Een Briljant Idee Niet 90% van het Werk Is

Een veelvoorkomend symptoom van de 'ziekte' bij nieuwe CEO's is het geloof dat een briljant idee 90% van het werk is. Deze denkfout kan leiden tot ernstige problemen binnen een organisatie. In werkelijkheid is een goed idee slechts het beginpunt. De echte uitdaging ligt in de uitvoering en de vele stappen die nodig zijn om het idee tot een succesvol resultaat te brengen.


Managers die deze denkfout maken, onderschatten vaak de complexiteit van de implementatie. Ze vergeten dat de succesvolle realisatie van een idee afhankelijk is van verschillende factoren, zoals gedetailleerde planning, effectieve communicatie, teamwerk, en het vermogen om obstakels te overwinnen. Volgens onderzoek van de Harvard Business School draait leiderschap juist om het inspireren van mensen, het creëren van een visie, en het mobiliseren van een team om gezamenlijk die visie te realiseren​ (Harvard Business School Online)​​ (Harvard Business School Online)​.


Een Helder Visie voor het Idee

Een helder visie is essentieel voor het succesvol ontwikkelen van een idee. Zonder een duidelijk beeld van wat je wilt bereiken, is het moeilijk om richting te geven aan de inspanningen van je team. Deze visie fungeert als een leidraad voor de ontwikkeling en uitvoering van het idee. Leiderschap vereist het vermogen om deze visie duidelijk en inspirerend over te brengen, zodat alle teamleden gemotiveerd en gericht blijven​ (Harvard Business School Online)​.


Creativiteit en Nieuwe Ideeën

Tijdens het ontwikkelingsproces heb je enorme creativiteit nodig om het oorspronkelijke idee te verbeteren en te verfijnen. Het idee zelf is slechts een startpunt; de uiteindelijke waarde komt voort uit het vermogen om flexibel te zijn en in te spelen op nieuwe inzichten en feedback. Bedrijven die succesvol zijn in innovatie, zoals blijkt uit verschillende studies, creëren een cultuur waarin experimenteren en leren centraal staan. Dit betekent dat teams continu nieuwe ideeën genereren en het oorspronkelijke concept blijven verbeteren​ (Harvard Business School Online)​.


Deze 'ziekte' komt meestal pas aan de oppervlakte wanneer iemand in een hogere positie komt en zijn overtuigingen over leiderschap en management in de praktijk moet brengen. Het is dan ook cruciaal voor managers om te erkennen dat de waarde van een idee pas tot uiting komt door middel van effectief leiderschap, samenwerking, en een goed doordachte uitvoering. Het vermogen om een visie te communiceren en een team te inspireren om gezamenlijk te werken aan de realisatie van die visie is wat een goed idee werkelijk tot leven brengt.


Waarom Steve Jobs Niet aan Deze Ziekte Leed

Steve Jobs leed niet aan de ziekte waar John Sculley wel mee worstelde, en dit is te danken aan zijn unieke benadering van leiderschap en innovatie. Jobs geloofde niet dat een briljant idee 90% van het werk was; hij wist dat visie, creativiteit en uitvoering minstens zo belangrijk waren.


Jobs had een duidelijke visie voor zijn ideeën en streefde naar perfectie in design en klantbeleving. Hij inspireerde zijn team door hen te betrekken bij het creatieve proces en hen uit te dagen om continu te verbeteren en te innoveren. Jobs begreep dat een idee slechts een startpunt is en dat de echte waarde ligt in de manier waarop het idee wordt uitgevoerd en verfijnd door samenwerking en feedback.


Onder leiding van Jobs werd Apple een bedrijf dat een cultuur van experimenteren en leren omarmde. Dit stelde hen in staat om niet alleen met briljante ideeën te komen, maar deze ook succesvol te realiseren. Sculley, daarentegen, miste deze visie en het vermogen om zijn team te inspireren en creativiteit te stimuleren, wat leidde tot stagnatie en uiteindelijk zijn vertrek.


Voor meer gedetailleerde informatie kun je de volgende bronnen raadplegen:


Steve Jobs' Benadering versus John Sculley's Benadering

Steve Jobs' leiderschapsstijl stond in scherp contrast met die van John Sculley, wat duidelijk illustreert hoe de 'leiderschap leegte' ziekte verschillende uitwerkingen kan hebben.


Perfectionisme:


  • Jobs: Steve Jobs had een obsessie voor perfectie, zelfs in de details die klanten niet konden zien, zoals de binnenkant van de Macintosh. Dit toont zijn toewijding aan kwaliteit en detail, en zijn vermogen om een inspirerende visie te communiceren die zijn team motiveerde om dezelfde hoge standaarden na te streven.

  • Sculley: John Sculley focuste meer op commerciële aspecten en de buitenkant van producten. Hij miste de diepgang en aandacht voor detail die Jobs kenmerkte, wat leidde tot een minder inspirerende werkomgeving en een gebrek aan innovatie.


Creativiteit:


  • Jobs: Tijdens de ontwikkeling van de iPhone moedigde Jobs zijn team aan om bestaande ontwerpbenaderingen los te laten en opnieuw te beginnen. Dit leidde tot revolutionaire innovaties en toonde zijn vermogen om creativiteit en experimenteren te stimuleren, essentiële componenten om de 'leiderschap leegte' te vermijden.

  • Sculley: Sculley hield vaak vast aan bestaande structuren en methoden, wat innovatie vertraagde. Zijn benadering illustreert hoe een focus op controle en behoud van het bekende kan leiden tot stagnatie en een gebrek aan vooruitgang.


Inspirerend Leiderschap:


  • Jobs: Bij de lancering van de iPod overtuigde Jobs zijn team om een product te creëren dat niet alleen functioneel was, maar ook een emotionele connectie met gebruikers had. Dit soort leiderschap inspireerde en motiveerde zijn team om buitengewone resultaten te bereiken.

  • Sculley: Sculley richtte zich meer op functionele en commerciële aspecten zonder dezelfde emotionele band te creëren. Dit leidde tot een minder geïnspireerde en gemotiveerde werkomgeving.


Teamwerk:


  • Jobs: Jobs stond bekend om zijn intensieve betrokkenheid bij elk project en zijn vermogen om het beste uit zijn team te halen. Hij bracht verschillende afdelingen samen om de eerste iPhone te ontwikkelen, wat zorgde voor een sterke teamcohesie en een gezamenlijke visie.

  • Sculley: Sculley werkte vaak in silo's, wat leidde tot een gebrek aan cohesie en samenwerking binnen het team. Dit versterkte de 'leiderschap leegte' doordat teams minder goed geïntegreerd en gemotiveerd waren.


Visionair Leiderschap:


  • Jobs: Tijdens de introductie van de iTunes Store voorzag Jobs een toekomst waarin digitale muziek de norm zou worden, lang voordat de industrie klaar was. Zijn visionaire benadering leidde tot baanbrekende veranderingen in de muziekindustrie.

  • Sculley: Sculley had moeite om buiten de bestaande markttrends te denken en miste vaak de visionaire benadering die Jobs kenmerkte. Dit leidde tot een gebrek aan innovatie en aanpassingsvermogen in een snel veranderende markt.


Leiderschap Vaardigheden Ontwikkelen

Als manager kun je leren om deze cruciale leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen en zo de 'leiderschap leegte' ziekte te vermijden. Programma's zoals Silent Authority Leadership Coaching bieden gerichte training en begeleiding om je te helpen een inspirerende visie te communiceren, creativiteit te stimuleren en effectief teamwerk te bevorderen. Door middel van praktische oefeningen en persoonlijke coaching kun je leren hoe je een positieve en innovatieve bedrijfscultuur kunt creëren, wat leidt tot duurzame bedrijfsresultaten en een gemotiveerd team.

Comments


Recente Artikelen

bottom of page